ஸ்கந்தம் 9: அத்யாயம் 8 (சகர சக்கரவர்த்தி அம்சுமானிடம் ராஜ்யத்தை கொடுத்தார்.) - ஸ்ரீமத் பாகவதம் - Srimad Bhagavatham

 சகர சக்கரவர்த்தி அம்சுமானிடம் ராஜ்யத்தை கொடுத்தார்

ஸ்கந்தம் 9: அத்யாயம் 8

श्रीशुक उवाच

हरितः रोहित-सुतः चम्पः तस्मात् विनिर्मिता।
चम्पा-पुरि सुदेवः अतः विजयः यस्य च आत्मजः॥ 1

भरुकः तत्-सुतः तस्मात् वृकः तस्य अपि बाहुकः।
सः अरिभिः हृत-भूमिः राजा स-भार्यः वनम् आविशत्॥ 2

वृद्धम् तम् पञ्चताम् प्राप्तम् महिषी अनु मरिष्यति।
और्वेण जानता आत्मानम् प्रजा-वन्तम् निवारिता॥ 3

आज्ञाय अस्यै सपत्निभिः गरः दत्तः अन्धसा सह।
सह तेन एव सञ्जातः सगर-अाख्यः महा-यशाः॥ 4

सगरः चक्रवर्ती आसीत् सागरः यत्-सुतैः कृतः।
यः ताल-जङ्घान् यवनान् शकान् हैहय-बर्बरान्॥ 5

न अवधीद् गुरु-वाक्येन चक्रे विकृत-वेषिणः।
मुण्डान् श्मश्रु-धरान् कांश्चित् मुक्त-केश-अर्ध-मुण्डितान्॥ 6

अनन्तर्-वासनः कांश्चित् बहिः-वासनः अपरान्।
सः अश्वमेधैः अयजत सर्व-वेद-सुर-आत्मकम्॥ 7

और्व-उपदिष्ट-योगेन हरिम् आत्मानम् ईश्वरम्।
तस्य उत्सृष्टम् पशुम् यज्ञे जहार अश्वम् पुरन्दरः॥ 8

सुमत्या-तनयाः दृप्ताः पितुः आदेश-कारिणः।
हयम् अन्वेषमाणाः ते समन्तात् न्यखनन् महीम्॥ 9

प्राक्-उदीच्याम् दिशि हयम् ददृशुः कपिल-अन्तिके।
एष वाजि-हरः चौरः आस्ते मीलित-लोचनः॥ 10

हन्यताम् हन्यताम् पापः इति षष्टि-सहस्रिणः।
उदायुधाः अभिययुः उन्मिमेष तदा मुनिः॥ 11

स्व-शरीर-अग्निना तावत् महेन्द्र-हृत-चेतसः।
महत्-व्यतिक्रम-हताः भस्म-सात् अभवन् क्षणात्॥ 12

न साधु-वदः मुनि-कोप-भर्जिताः
नृप-इन्द्र-पुत्राः इति सत्त्व-धामनि।
कथम् तमः रोष-मयं विभाव्यते
जगत्-पवित्र-आत्मनि खे रजः भुवः॥ 13

यस्य इरिता सांख्य-मयी दृढा इह नौः
यया मुमुक्षुः तरते दुरत्ययम्।
भव-अर्णवम् मृत्यु-पथम् विपश्चितः
पर-आत्म-भूतस्य कथम् पृथक् मतिः॥ 14

यो असमञ्जसः इति उक्तः सः केशिन्या नृप-आत्मजः।
तस्य पुत्रः अंशुमान् नाम पितृ-मह-हिते रतः॥ 15

असमञ्जसः आत्मानम् दर्शयन् असमञ्जसम्।
जाति-स्मरः पुरा सङ्गात् योगी योगात् विचालितः॥ 16

आचरन् गर्हितम् लोके ज्ञातीनाम् कर्म विप्रियम्।
सरय्वाम् क्रीडतः बालान् प्रास्यत् उद्वेजयन् जनम्॥ 17

एवं-वृत्तः परित्यक्तः पित्रा स्नेहम् अपोह्य वै।
योग-ऐश्वर्येण बालान् तान् दर्शयित्वा ततः ययौ॥ 18

अयोध्या-वासिनः सर्वे बालकान् पुनरागतान्।
दृष्ट्वा विसिस्मिरे राजन् राजा च अपि अन्वतप्यत॥ 19

अंशुमान् च उदितः राज्ञा तुरङ्ग-अन्वेषणे ययौ।
पितृव्य-खात-अनुपथम् भस्म-अन्ति ददृशे हयम्॥ 20

न पश्यति त्वाम् परम-आत्मनः अजनः
न बुध्यते अद्य अपि समाधि-युक्तिभिः।
कुतः अपरे तस्य मनः-शरीर-धी-
विसर्ग-सृष्टाः वयम् अप्रकाशाः॥ 22

ये देह-भाजः त्रि-गुण-प्रधानाः
गुणान् विपश्यन्ति उत वा तमः च।
यत् मायया मोहित-चेतसः ते
विदुः स्व-संस्थम् न बहिः-प्रकाशाः॥ 23

तम् त्वाम् अहम् ज्ञान-घनम् स्वभाव-
प्रध्वस्त-माया-गुण-भेद-मोहैः।
सनन्दन-आद्यैः मुनिभिः विभाव्यम्
कथम् हि मूढः परिभावयामि॥ 24

प्रशान्त-माया-गुण-कर्म-लिङ्ग-
मनाम-रूपम् सद्-असत्-विमुक्तम्।
ज्ञान-उपदेशाय गृहीत-देहम्
नमामहे त्वाम् पुरुषम् पुराणम्॥ 25

त्वत्-माया-रचिते लोके वस्तु-बुद्ध्या गृह-आदिषु।
भ्रमन्ति काम-लोभ-ईर्ष्या-मोह-विभ्रान्त-चेतसः॥ 26

अद्य नः सर्व-भूत-आत्मन् काम-कर्म-इन्द्रिय-आशयः।
मोह-पाशः दृढः छिन्नः भगवन् तव दर्शनात्॥ 27

---

श्रीशुक उवाच

इत्थम् गीत-अनुभावः तम् भगवान् कपिलः मुनिः।
अंशुमन्तम् उवाच इदम् अनुग्राह्य धिया नृप॥ 28

---

श्रीभगवान् उवाच

अश्वः अयम् नीयताम् वत्स पितामह-पशुः तव।
इमे च पितरः दग्धाः गङ्गा-अम्भः अर्हन्ति न इतरत्॥ 29

तम् परिक्रम्य शिरसा प्रसाद्य हयम् आनयत्।
सगरः तेन पशुना क्रतु-शेषम् समापयत्॥ 30

राज्यम् अंशुमते न्यस्य निःस्पृहः मुक्त-बन्धनः।
और्व-उपदिष्ट-मार्गेण लेभे गतिम् अनुत्तमाम्॥ 31

इति श्रीमद्-भागवते महा-पुराणे पारमहंस्याम् संहितायाम्
नवम-स्कन्धे सगर-उपाख्याने अष्टमोऽध्यायः ॥8॥

ஸ்கந்தம் 9: அத்யாயம் 9 (அம்சுமான் பரம்பரை) - ஸ்ரீமத் பாகவதம் - Srimad Bhagavatham

 அம்சுமான் பரம்பரை

ஸ்கந்தம் 9: அத்யாயம் 9

श्रीशुक उवाच

अंशुमान् च तपः तेपे गङ्गा-आनयन-काम्यया।
कालम् महान्तम् न अशक्नोत् ततः कालेन संस्थितः ॥ १ ॥

दिलीपः तत्-सुतः तद्वत् अशक्तः कालम् एयिवान्।
भगीरथः तस्य पुत्रः तेपे सः सु-महत् तपः ॥ २ ॥

दर्शयाम् आस तम् देवी प्रसन्ना वरदा अस्मि ते।
इति उक्तः स्वम् अभिप्रायम् शशंस अवनतः नृपः ॥ ३ ॥

कः अपि धारयिता वेगम् पतन्त्याः मे मही-तले।
अन्यथा भूतलम् भित्त्वा नृप यास्ये रसातलम् ॥ ४ ॥

किम् च अहम् न भुवम् यास्ये नराः मयि आमृजन्ति अघम्।
मृजामि तत् अघम् कुत्र राजन् तत्र विचिन्त्यताम् ॥ ५ ॥

---

श्रीभगीरथ उवाच

साधवः न्यासिनः शान्ताः ब्रह्मिष्ठाः लोक-पावनाः।
हरन्ति अघम् ते अङ्ग-सङ्गात् तेषु अस्ति हि अघ-भित् हरिः ॥ ६ ॥

धारयिष्यति ते वेगम् रुद्रः तु आत्मा शरीरिणाम्।
यस्मिन् उत्तम् इदं प्रोतं विश्वम् शाटी-इव तन्तुषु ॥ ७ ॥

इति उक्त्वा सः नृपः देवं तपसा अतोषयत् शिवम्।
कालेन अल्पीयसा राजन् तस्य ईशः समतुष्यत ॥ ८ ॥

तथा इति राज्ञा अभिहितम् सर्व-लोक-हितः शिवः।
दधार अवहितः गङ्गाम् पाद-पूत-जलाम् हरेः ॥ ९ ॥

भगीरथः सः राजर्षिः निन्ये भुवन-पावनीम्।
यत्र स्व-पितॄणाम् देहाः भस्मी-भूताः स्म शेरते ॥ १० ॥

---

रथेन वायु-वेगेन प्रयान्तम् अनुधावती।
देशान् पुनन्ती निर्दग्धान् आसिञ्चत् सगर-आत्मजान् ॥ ११ ॥

यत् जल-स्पर्श-मात्रेण ब्रह्म-दण्ड-हताः अपि।
सगर-आत्मजाः दिवम् जग्मुः केवलम् देह-भस्मभिः ॥ १२ ॥

भस्मी-भूत-अङ्ग-सङ्गेन स्वर् याताः सगर-आत्मजाः।
किम् पुनः श्रद्धया देवीं ये सेवन्ते धृत-व्रताः ॥ १३ ॥

न हि एतत् परम् आश्चर्यम् स्वर्धुन्या यत् इह उदितम्।
अनन्त-चरण-अम्भोज-प्रसूतायाः भवच्छिदः ॥ १४ ॥

संनिवेश्य मनः यस्मिन् श्रद्धया मुनयः अमलाः।
त्रैगुण्यम् दुस्त्यजम् हित्वा सद्यः याताः तत् आत्मताम् ॥ १५ ॥

---

श्रुतः भगीरथात् जज्ञे तस्य नाभः अपरः अभवत्।
सिन्धु-द्वीपः ततः तस्मात् अयुत-आयुः ततः अभवत् ॥ १६ ॥

ऋतुपर्णः नल-सखः यः अश्व-विद्याम् अयात् नलात्।
दत्वा अक्ष-हृदयं च अस्मै सर्व-कामः तु तत्-सुतः ॥ १७ ॥

ततः सुदासः तत्-पुत्रः मदयन्ती-पतिः नृपः।
आहुः मित्र-सहम् यम् वै कल्माष-अङ्घ्रिम् उत क्वचित्।
वसिष्ठ-शापात् रक्षः अभूत् अनपत्यः स्व-कर्मणा ॥ १८ ॥

---

श्रीराजोवाच

किम् निमित्तः गुरोः शापः सौदासस्य महा-आत्मनः।
एतत् वेदितुम् इच्छामः कथ्यताम् न रहः यदि ॥ १९ ॥

---

श्रीशुक उवाच

सौदासः मृगयाम् किञ्चित् चरन् रक्षः जघान ह।
मुमोच भ्रातरम् सः अथ गतः प्रतिचिकीर्षया ॥ २० ॥

सः चिन्तयन् अघम् राज्ञः सूद-रूप-धरः गृहे।
गुरवे भोक्तु-कामाय पक्त्वा निन्ये नर-अमिषम् ॥ २१ ॥

परिवेक्ष्यमाणम् भगवान् विलोक्य अभक्ष्यम् अञ्जसा।
राजानम् अशपत् क्रुद्धः रक्षः हि एवम् भविष्यसि ॥ २२ ॥

रक्षः-कृतम् तत् विदित्वा चक्रे द्वादश-वार्षिकम्।
सः अपि अपः अञ्जलिना आदाय गुरुम् शप्तुम् समुद्यतः ॥ २३ ॥

वारितः मदयन्त्या अपः रुशतीः पादयोः जहौ।
दिशः खम् अवनीम् सर्वम् पश्यन् जीव-मयम् नृपः ॥ २४ ॥

राक्षसम् भावम् आपन्नः पादे कल्माषताम् गतः।
व्यवाय-काले ददृशे वन-उकः दम्पती द्विजौ ॥ २५ ॥

क्षुधा-आर्तः जगृहे विप्रम् तत्-पत्नी आह आकृत-अर्थवत्।
न भवान् राक्षसः साक्षात् इक्ष्वाकूणाम् महा-रथः ॥ २६ ॥

मदयन्त्याः पतिः वीर न अधर्मम् कर्तुम् अर्हसि।
देहि मे अपत्य-कामायाः अकृत-अर्थम् पतिम् द्विजम् ॥ २७ ॥

देहः अयम् मानुषः राजन् पुरुषस्य अखिल-अर्थ-दः।
तस्मात् अस्य वधः वीर सर्व-अर्थ-वधः उच्यते ॥ २८ ॥

एषः हि ब्राह्मणः विद्वान् तपः-शील-गुण-अन्वितः।
आरिराधयिषुः ब्रह्म महा-पुरुष-संज्ञितम् ॥
सर्व-भूत-आत्म-भावेन भूतेषु अन्तर्हितम् गुणैः ॥ २९ ॥

सः अयम् ब्रह्म-ऋषि-वर्यः ते राजर्षि-प्रवरात् विभो।
कथमर्हति धर्मज्ञ वधम् पितुः इव आत्मजः ॥ ३० ॥

तस्य साधोः अपापस्य भ्रूणस्य ब्रह्म-वादिनः।
कथम् वधम् यथा बभ्रोः मन्यते सत्-मतः भवान् ॥ ३१ ॥

यत् वयम् क्रियते भक्षः तर्हि माम् खाद पूर्वतः।
न जीविष्ये विना येन क्षणम् च मृतकम् यथा ॥ ३२ ॥

एवम् करुण-भाषिण्या विलपन्त्या अनाथवत्।
व्याघ्रः पशुम् इव अखादत् सौदासः शाप-मोहितः ॥ ३३ ॥

ब्राह्मणी वीक्ष्य दिधिषुम् पुरुष-अदेन भक्षितम्।
शोचन्ती आत्मानम् उर्वी-ईशम् अशपत् कुपिता सती ॥ ३४ ॥

यस्मात् मे भक्षितः पाप काम-आर्तायाः पतिः त्वया।
तव अपि मृत्यु-अधाना-आत् अ-कृत-प्रज्ञ दर्शितः ॥ ३५ ॥

एवम् मित्र-सहम् शप्त्वा पति-लोक-परायणा।
तत्-अस्थीनि समिद्धे अग्नौ प्रास्य भर्तुः गतिम् गता ॥ ३६ ॥

वि-शापः द्वादश-अब्द-अन्ते मैथुनाय समुद्यतः।
विज्ञाय ब्राह्मणी-शापम् महिष्या सः निवारितः ॥ ३७ ॥

अतः ऊर्ध्वम् सः तत्याज स्त्री-सुखम् कर्मणा अप्रजाः।
वसिष्ठः तत्-अनुज्ञातः मदयन्त्याम् प्रजाम् अधात् ॥ ३८ ॥

सा वै सप्त समाः गर्भम् अबिभ्रत् न व्यजायत।
जघ्ने अश्मन्-उदरम् तस्याः सः अश्मकः तेन कथ्यते ॥ ३९ ॥

अश्मकात् मूलकः जज्ञे यः स्त्रीभिः परिरक्षितः।
नारी-कवच इति उक्तः निःक्षत्रे मूलकः अभवत् ॥ ४० ॥

ततः दशरथः तस्मात् पुत्रः ऐडविडिः ततः।
राजा विश्वसहः यस्य खट्वाङ्गः चक्रवर्ती अभूत् ॥ ४१ ॥

यः देवैः अर्थितः दैत्यान् अवधीद् युधि दुर्जयः।
मुहूर्तम् आयुः ज्ञात्वा एत्य स्वपुरम् सन्दधे मनः ॥ ४२ ॥

न मे ब्रह्म-कुलात् प्राणाः कुल-दैवात् न च आत्मजाः।
न श्रियः न मही-राज्यम् न दाराः च अति वल्लभाः ॥ ४३ ॥

न बाल्ये अपि मतिः मह्यम् अधर्मे रमते क्वचित्।
न अपश्यम् उत्तम-श्लोकात् अन्यत् किञ्चन वस्तु अहम् ॥ ४४ ॥

देवैः काम-वरः दत्तः मह्यम् त्रि-भुवन-ईश्वरैः।
न वृणे तम् अहम् कामम् भूत-भावन-भावनः ॥ ४५ ॥

ये विक्षिप्त-इन्द्रिय-धियः देवाः ते स्व-हृदि स्थितम्।
न विन्दन्ति प्रियम् शश्वत् आत्मानम् किम् उत अपरे ॥ ४६ ॥

अथ ईश-माया-रचितेषु सङ्गम्
गुणेषु गन्धर्व-पुर-उपमेषु।
रूढम् प्रकृत्या आत्मनि विश्व-कर्तुः
भावेन हित्वा तम् अहम् प्रपद्ये ॥ ४७ ॥

इति व्यवसितः बुद्ध्या नारायण-गृहीतया।
हित्वा अन्य-भावम् अज्ञानम् ततः स्वम् भावम् आश्रितः ॥ ४८ ॥

यत् तत् ब्रह्म परम् सूक्ष्मम् अशून्यम् शून्य-कल्पितम्।
भगवान् वासुदेवः इति यम् गृणन्ति हि सात्वताः ॥ ४९ ॥

इति श्रीमद्भागवते महापुराणे पारमहंस्यां संहितायां
नवमस्कन्धे सूर्यवंश-अनुवर्णने नवमः अध्यायः ॥ ९ ॥

ஸ்கந்தம் 9: அத்யாயம் 10 (ராமபிரான் சரித்திரம் (ராமாயணம்)) - ஸ்ரீமத் பாகவதம் - Srimad Bhagavatham

 ராமபிரான் சரித்திரம் (ராமாயணம்)

ஸ்கந்தம் 9: அத்யாயம் 10

श्री-शुक उवाच।
खट्वाङ्गात् दीर्घ-बाहुः च रघुः तस्मात् पृथु-श्रवाः।
अजः ततः महा-राजः तस्मात् दशरथः अभवत् ॥ १ ॥

तस्य अपि भगवान् एषः साक्षात् ब्रह्म-मयः हरिः।
अंश-अंशेन चतुर्धा अगात् पुत्रत्वम् प्रार्थितः सुरैः।
राम-लक्ष्मण-भरत-शत्रुघ्नाः इति संज्ञया ॥ २ ॥

तस्य अनु-चरितम् राजन् ऋषिभिः तत्त्व-दर्शिभिः।
श्रुतम् हि वर्णितम् भूरि त्वया सीता-पतेः मुहुः ॥ ३ ॥

गुरु-अर्थे त्यक्त-राज्यः व्यचरत् अनु-वनम्
पद्म-पद्भ्याम् प्रियायाः।
पाणि-स्पर्श-अक्षमाभ्याम् मृजित-पथ-रुजः
यः हरीन्द्र-अनुजाभ्याम्।
वै-रूप्यात् शूर्पणख्याः प्रिया-विरह-रुषा-
आरोपित-भ्रू-विजृम्भः।
त्रस्त-अब्दिः बद्ध-सेतुः खल-दव-दहनः
कोसलेन्द्रः अवतान् नः ॥ ४ ॥

विश्वामित्र-अध्वरे येन मारीच-आद्याः निशा-चराः।
पश्यतः लक्ष्मणस्य एव हताः नैर्‌ऋत-पुंगवाः ॥ ५ ॥

यः लोक-वीर-समितौ धनुः ऐशम् उग्रम्
सीता-स्वयंवर-गृहे त्रि-शत-उपनीतम्।
आदाय बाल-गज-लीलाम् इव इक्षु-यष्टिम्
सज्जीकृतम् नृप विकृष्य बभञ्ज मध्ये ॥ ६ ॥

जित्वा अनुरूप-गुण-शील-वयः-अङ्ग-रूपाम्
सीता-अभिधाम् श्रियम् उरस्य अभिलब्ध-मानाम्।
मार्गे व्रजन् भृगु-पतेः व्यनयत् प्ररूढम्
दर्पम् महीम् अकृत यः त्रि-राट्-बीजाम् ॥ ७ ॥

यः सत्य-पाश-परिवीत-पितुः निदेशम्
स्त्रैणस्य च अपि शिरसा जगृहे स-भार्यः।
राज्यम् श्रियम् प्रणयिनः सुहृदः निवासम्
त्यक्त्वा ययौ वनम् असून् इव मुक्त-सङ्गः ॥ ८ ॥

रक्षः-स्वसुः व्यकृत-रूपम् अशुद्ध-बुद्धेः-
तस्याः खर-त्रि-शिर-दूषण-मुख्य-बन्धून्।
जघ्ने चतुर्दश-सहस्रम् अपारणीय-
कोदण्ड-पाणिः अटमानः उवास कृच्छ्रम् ॥ ९ ॥

सीता-कथा-श्रवण-दीपित-हृत्-चयेन
सृष्टम् विलोक्य नृपते दश-कन्धरेण।
जघ्ने अद्भुत-ऐण-वपुषा आश्रमतः अपकृष्टः
मारीचम् आशु विशिखेन यथा कम् उग्रः ॥ १० ॥

रक्षः-अधमेन वृक-वद् विपिने असमक्षम्
वैदेह-राज-दुहितरि अपयापितायाम्।
भ्रात्रा वने कृपणवत् प्रियया वियुक्तः
स्त्री-सङ्गिनाम् गतिम् इति प्रथयन् चचार ॥ ११ ॥

दग्ध्वा आत्म-कृत्य-हत-कृत्यम् अहन् कबन्धम्
सख्यम् विधाय कपिभिः दयित-आगतिम् तैः।
बुद्ध्वा अथ वालिनि हते प्लवग-इन्द्र-सैन्यैः-
वेलाम् अगात् सः मनुजः अज-भव-आर्चित-अङ्घ्रिः ॥ १२ ॥

यत् रोष-विभ्रम-विवृत्त-कटाक्ष-पात-
सम्भ्रान्त-नक्र-मकरः भय-गीर्ण-घोषः।
सिन्धुः शिरसि अर्हणम् परिगृह्य रूपी
पाद-अरविन्दम् उपगम्य बभाष एतत् ॥ १३ ॥

न त्वाम् वयम् जड-धियः नु विदाम भूमन्
कूट-स्थम् आदि-पुरुषम् जगताम् अधीशम्।
यत् सत्त्वतः सुर-गणाः रजसः प्रजे-शाः
मन्युः च भूत-पतयः सः भवान् गुण-ईशः ॥ १४ ॥

कामम् प्रयाहि जहि विश्रवसः अवमेहम्
त्रै-लोक्य-रावणम् अवाप्नुहि वीर पत्निम्।
बध्नीहि सेतुम् इह ते यशसः वितत्यै
गायन्ति दिग्-विजयिनः यम् उपेत्य भूपाः ॥ १५ ॥

बद्ध्वा उदधौ रघु-पतिः विविध-अद्रि-कूटैः
सेतुम् कपि-इन्द्र-कर-कम्पित-भू-रुह-अङ्गैः।
सुग्रीव-नील-हनुमत्-प्रमुखैः अनीकैः-
लङ्काम् विभीषण-दृशा आविशत् अग्र-दग्धाम् ॥ १६ ॥

सा वानर-इन्द्र-बल-रुद्ध-विहार-कोष्ठ-
श्री-द्वार-गोपुर-सदः-वलभी-विटङ्काः।
निर्भज्यमान-धिषण-ध्वज-हेम-कुम्भ-
श्रृङ्ग-अटिका गज-कुलैः ह्रदिनी इव घूर्णा ॥ १७ ॥

रक्षः-पतिः तत् अवलोक्य निकुम्भ-कुम्भ-
धूम्राक्ष-दुर्मुख-सुरान्त-नरान्तक-आदीन्।
पुत्रम् प्रहस्तम् अतिकाय-विकम्पन-आदीन्
सर्व-अनुगान् समहिनोत् अथ कुम्भकर्णम् ॥ १८ ॥

ताम् यातुधान-पृतनाम् असि-शूल-चाप-
प्रास-ऋष्टि-शक्ति-शर-तोमर-खड्ग-दुर्गाम्।
सुग्रीव-लक्ष्मण-मारुत्-सुत-गन्ध-माद-
नील-अङ्गद-ऋक्ष-पनस-आदिभिः अन्वितः अगात् ॥ १९ ॥

ते अनीक-पाः रघु-पतेः अभिपत्य सर्वे
द्वन्द्वम् वरूथ-मिभ-पत्ति-रथ-अश्व-योधैः।
जघ्नुः द्रुमैः गिरि-गदैः इषुभिः अङ्गद-आद्याः
सीता-अभिमर्श-हत-मङ्गल-रावण-ईशान् ॥ २० ॥

रक्षः-पतिः स्व-बल-नष्टिम् अवेक्ष्य रुष्टः
आरुह्य यानकम् अथ अभिससार रामम्।
स्वः-स्यन्दने द्यु-मति मातलिना उपनीते
विभ्राजमानम् अहनत् निशितैः क्षुर-प्रैः ॥ २१ ॥

रामः तम् आह पुरुष-अद् पुरीष यत् नः
कान्ता-समक्षम् असता अपहृता श्ववत् ते।
त्यक्त-त्रपस्य फलम् अद्य जुगुप्सितस्य
यच्छामि कालः इव कर्तुः अलङ्घ्य-वीर्यः ॥ २२ ॥

एवम् क्षिपन् धनुषि संधितम् उत्ससर्ज
बाणम् सः वज्रम् इव तत् हृदयम् बिभेद।
सः असृक् वमन् दश-मुखैः न्यपतत् विमानात्
द्ध "ह" इति जल्पति जने सुकृती इव रिक्तः ॥ २३ ॥

ततः निष्क्रम्य लङ्कायाः यातुधान्यः सहस्रशः।
मन्दोदर्या समम् तस्मिन् प्ररुदन्त्यः उपाद्रवन्त ॥ २४ ॥

स्वान् स्वान् बन्धून् परिष्वज्य लक्ष्मण-इषुभिः अर्दितान्।
रुरुदुः सु-स्वरम् दीना घ्नन्त्यः आत्मानम् आत्मना ॥ २५ ॥

हा हताः स्म वयं नाथ लोक-रावण रावण।
कम् यायात् शरणम् लङ्का त्वत्-विहीना पर-अर्दिता ॥ २६ ॥

न एवम् वेद महा-भागः भवान् काम-वशम् गतः।
तेजः-अनुभावम् सीतायाः येन नीतः दशाम् इमाम् ॥ २७ ॥

कृता एषा विधवा लङ्का वयं च कुल-नन्दन।
देहः कृतः अन्नम् गृध्राणाम् आत्मा नरक-हेतवे ॥ २८ ॥

श्री-शुक उवाच।
स्वानाम् विभीषणः चक्रे कोसल-इन्द्र-अनुमोदितः।
पितृ-मेध-विधान-एन यत् उक्तम् साम्परायिकम् ॥ २९ ॥

ततः ददर्श भगवान् अशोक-वटिका-आश्रमे।
क्षामाम् स्व-विरह-व्याधिम् शिंशपा-मूलम् आस्थिताम् ॥ ३० ॥

रामः प्रिय-तमाम् भार्याम् दीनाम् वीक्ष्य अन्वकम्पत।
आत्म-संदर्शन-आह्लाद-विकसन्-मुख-पङ्कजाम् ॥ ३१ ॥

आरोप्य आरुरुहे यानम् भ्रातृभ्याम् हनुमत्-युतः।
विभीषणाय भगवान् दत्त्वा रक्षः-गण-ईशताम् ॥ ३२ ॥

लङ्काम् आयुः च कल्प-अन्तम् ययौ चीर्ण-व्रतः पुरीम्।
अवकीर्यमाणः कुसुमैः लोक-पाल-अर्पितैः पथि ॥ ३३ ॥

उपगीयमान-चरितः शत-धृत्य्-आदिभिः मुदाम्।
गो-मूत्र-यावकम् श्रुत्वा भ्रातरम् वल्कल-अम्बरम् ॥ ३४ ॥

महा-कारुणिकः अतप्यत् जटिलम् स्थण्डिल-एशयम्।
भरतः प्राप्तम् आकरण्य पौरा-अमात्य-पुरोहितैः ॥ ३५ ॥

पादुके शिरसि न्यस्य रामम् प्रत्युद्यतः अग्रजम्।
नन्दि-ग्रामात् स्व-शिबिरात् गीत-वादित्र-निःस्वनैः ॥ ३६ ॥

ब्रह्म-घोषेण च मुहुः पठद्भिः ब्रह्म-वादिभिः।
स्वर्ण-कक्ष-पताकाभिः हैमैः चित्र-ध्वजैः रथैः ॥ ३७ ॥

स-दश्वैः रुक्म-सन्नाहैः भटैः पुरट-वर्मभिः।
श्रेणीभिः वार-मुख्याभिः भृत्यैः च एव पदा-अनुगैः ॥ ३८ ॥

पारमेष्ठ्यानि उपादाय पण्यानि उच्च-अवचानि च।
पादयोः न्यपतत् प्रेम्णा प्रक्लिन्न-हृदय-ईक्षणः ॥ ३९ ॥

पादुके न्यस्य पुरतः प्राञ्जलिः वाष्प-लोचनः।
तम् आश्लिष्य चिरम् दोर्भ्याम् स्नापयन् नेत्र-जैः जलैः ॥ ४० ॥

रामः लक्ष्मण-सीता-अभ्याम् विप्रेभ्यः ये अर्ह-सत्तमाः।
तेभ्यः स्वयं नमः चक्रे प्रजाभिः च नमस्कृतः ॥ ४१ ॥

धुन्वन्तः उत्तरा-असङ्गान् पतिम् वीक्ष्य चिर-आगतम्।
उत्तराः कोसला माल्यैः किरन्तः ननृतुः मुदाऽ ॥ ४२ ॥

पादुके भरतः अगृह्णात् चामर-व्यजन-उत्तमे।
विभीषणः स-सुग्रीवः श्वेत-च्छत्रम् मरुत्-सुतः ॥ ४३ ॥

धनुः-निषङ्गान् च शत्रुघ्नः सीता तीर्थ-कमण्डलुम्।
अबिभ्रत् अङ्गदः खड्गम् हैमम् चर्म अर्क्ष-राट् नृप ॥ ४४ ॥

पुष्पक-स्थः अन्वितः स्त्रीभिः स्तूयमानः च वन्दिभिः।
विरेजे भगवान् राजन् ग्रहैः चन्द्रः इव उदितः ॥ ४५ ॥

भ्रातृभिः नन्दितः सः अपि सः उत्सवाम् प्राविशत् पुरीम्।
प्रविश्य राज-भवनम् गुरु-पत्नीयः स्व-मातरम् ॥ ४६ ॥

गुरून् वयस्य-अवरजान् पूजितः प्रत्यपूजयत्।
वैदेही लक्ष्मणः च एव यथावत् समुपेयतुः ॥ ४७ ॥

पुत्रान् स्व-मातरः ताः तु प्राणान् तन्वः इव उत्थिताः।
आरोप्य अङ्के अभिषिञ्चन्त्यः बाष्प-ओघैः विजहुः शुचः ॥ ४८ ॥

जटा निर्मुच्य विधिवत् कुल-वृद्धैः समम् गुरुः।
अभ्यषिञ्चत् यथा एव इन्द्रम् चतुः-सिन्धु-जल-आदिभिः ॥ ४९ ॥

एवम् कृत-शिरः-स्नानः सुवासाः स्रग्वि-अलङ्कृतः।
स्व-अलङ्कृतैः सुवासोभिः भ्रातृभिः भार्यया बभौ ॥ ५० ॥

अग्रहीत् आसनम् भ्रात्रा प्रणिपत्य प्रसादितः।
प्रजाः स्व-धर्म-निरताः वर्ण-आश्रम-गुण-अन्विताः।
जुगोप पितृवत् रामः मेनिरे पितरम् च तम् ॥ ५१ ॥

त्रेतायाम् वर्तमानायाम् कालः कृत-समः अभवत्।
रामे राजनि धर्म-ज्ञे सर्व-भूत-सुख-आवहे ॥ ५२ ॥

वनानि नद्यः गिरयः वर्षाणि द्वीप-सिन्धवः।
सर्वे काम-दुघाः आसन् प्रजानाम् भरत-ऋषभ ॥ ५३ ॥

न आधि-व्याधि-जरा-ग्लानि-दुःख-शोक-भय-क्लमाः।
मृत्युः च अनीच्छताम् न आसीत् रामे राजनि अधोक्षजे ॥ ५४ ॥

एक-पत्नी-व्रत-धरः राजर्षि-चरितः शुचिः।
स्व-धर्मम् गृह-मेधीयम् शिक्षयन् स्वयम् आचरत् ॥ ५५ ॥

प्रेम्णा-अनुवृत्त्या शीलेन प्रश्रय-आवनता सती।
धिया ह्रिया च भाव-ज्ञा भर्तुः सीता अहरत् मनः ॥ ५६ ॥

इति श्रीमद्‍भागवते महापुराणे पारमहंस्यां संहितायां नवमस्कन्धे रामचरिते दशमोऽध्यायः॥ 10 ॥

ஸ்கந்தம் 9: அத்யாயம் 11 (ராமர், பரதன், லக்ஷ்மணன், சத்ருக்னன் பிள்ளைகள் பெயர்) - ஸ்ரீமத் பாகவதம் - Srimad Bhagavatham

 ராமர், பரதன், லக்ஷ்மணன், சத்ருக்னன் பிள்ளைகள் பெயர்

ஸ்கந்தம் 9: அத்யாயம் 11

श्रीशुक उवाच
भगवान् आत्मना आत्मानम् रामः उत्तम-कल्पकैः।
सर्व-देव-मयम् देवं अईजे आचार्य-वान् मखैः ॥ १ ॥

होत्रे अददात् दिशम् प्राचीम् ब्रह्मणे दक्षिणाम् प्रभुः।
अध्वर्यवे प्रतीचीम् च उदीचीम् साम-गाय सः ॥ २ ॥

आचार्याय ददौ शेषाम् यावती भूः तद्-अन्तरा।
मन्यमानः इदम् कृत्स्नम् ब्राह्मणः अर्हति निःस्पृहः ॥ ३ ॥

इति अयम् तद्-अलङ्कार-वसो-भ्याम् अवशेषितः।
तथा राज्ञ्य् अपि वैदेही सौ-मङ्गल्या-अवशेषिता ॥ ४ ॥

ते तु ब्राह्मण्य-देवस्य वात्सल्यम् वीक्ष्य संस्तुतम्।
प्रीताः क्लिन्न-धियः तस्मै प्रत्यर्प्य इदम् बभाषिरे ॥ ५ ॥

अप्रत्तम् नः त्वया किम् नु भगवन् भुवन-ईश्वर।
यत् नः अन्तः-हृदयम् विश्य तमः हंसि स्व-रोचिषा ॥ ६ ॥

नमः ब्राह्मण्य-देवाय रामाय अ-कुण्ठ-मेधसे।
उत्तम-श्लोक-धुर्याय न्यस्त-दण्ड-अर्पित-अङ्घ्रये ॥ ७ ॥

कदा-चित् लोक-जिज्ञासुः गूढः रात्र्याम् अलक्षितः।
चरन् वाचः अशृणोत् रामः भार्याम् उद्दिश्य कस्यचित् ॥ ८ ॥

न अहम् बिभर्मि त्वाम् दुष्टाम् असतीम् पर-वेश्म-गाम्।
स्त्री-लोभी बिभ्रियात् सीताम् रामः न अहम् भजे पुनः ॥ ९ ॥

इति लोकात् बहु-मुखात् दुराराध्यात् असंविदः।
पत्या भीतेना सा त्यक्ता प्राप्ता प्राचेतस-आश्रमम् ॥ १० ॥

अन्तः-वत्त्नि आगते काले यमौ सा सुषुवे सुतौ।
कुशः लव इति ख्यातौ तयोः चक्रे क्रियाम् मुनिः ॥ ११ ॥

अङ्गदः चित्रकेतुः च लक्ष्मणस्य आत्मजौ स्मृतौ।
तक्षः पुष्कल इति आस्ताम् भरतस्य मही-पते ॥ १२ ॥

सुबाहुः श्रुतसेनः च शत्रुघ्नस्य बभूवतुः।
गन्धर्वान् कोटिशः जघ्ने भरतः विजये दिशाम् ॥ १३ ॥

तदीयम् धनम् आनीय सर्वम् राज्ञे न्यवेदयत्।
शत्रुघ्नः च मधोः पुत्रम् लवणम् नाम राक्षसम्।
हत्वा मधु-वने चक्रे मथुराम् नाम वै पुरीम् ॥ १४ ॥

मुनौ निक्षिप्य तनयौ सीता भर्त्रा विवासिता।
ध्यायन्ती राम-चरणौ विवरम् प्रविवेश ह ॥ १५ ॥

तत् श्रुत्वा भगवान् रामः रुन्धन् अपि धिया शुचः।
स्मरन् तस्या गुणान् तान् तान् न अशक्नोत् रोद्धुम् ईश्वरः ॥ १६ ॥

स्त्री-पुम्-प्रसङ्गः एतादृक् सर्वत्र त्रासम् आवहः।
अपि ईश्वराणाम् किम् उत ग्राम्यस्य गृह-चेतसः ॥ १७ ॥

ततः ऊर्ध्वम् ब्रह्मचर्यम् धारयन् अजुहोत् प्रभुः।
त्रयो-दश-अब्ध-साहस्रम् अग्नि-होत्रम् अखण्डितम् ॥ १८ ॥

स्मरताम् हृदि विन्यस्य विद्धम् दण्डक-कण्टकैः।
स्व-पाद-पल्लवम् रामः आत्म-ज्योतिः अगात् ततः ॥ १९ ॥

न एदम् यशः रघु-पतेः सुर-याच्ञया आत्त-
लीला-तनुः अधिक-साम्य-विमुक्त-धाम्नः।
रक्षः- वधः जलधि-बन्धनम् अस्त्र-पुगैः
किम् तस्य शत्रु-हनने कपयः सहायाः ॥ २० ॥

यस्य अमलम् नृप-सदस्-सु यशः अधुना अपि
गायन्ति अघ-घ्नम् ऋषयः दिग्-इभ-इन्द्र-पट्टम्।
तम् नाक-पाल-वसु-पाल-किरीट-जुष्ट-
पाद-अम्बुजम् रघु-पतिम् शरणम् प्रपद्ये ॥ २१ ॥

सः यैः स्पृष्टः अभिदृष्टः वा संविष्टः अनुगतः अपि वा।
कोसलाः ते ययुः स्थानम् यत्र गच्छन्ति योगिनः ॥ २२ ॥

पुरुषः राम-चरितम् श्रवणैः उपधारयन्।
आ-नृशंस्य-परः राजन् कर्म-बन्धैः विमुच्यते ॥ २३ ॥

श्री-राजा उवाच।
कथम् सः भगवान् रामः भ्रातॄन् वा स्वयम् आत्मनः।
तस्मिन् वा ते अन्ववर्तन्त प्रजाः पौराः च ईश्वरे ॥ २४ ॥

श्री-शुक उवाच।
अथ आदिशत् दिग्-विजये भ्रातॄन् त्रि-भुवन-ईश्वरः।
आत्मानम् दर्शयन् स्वानाम् पुरीम् ऐक्षत स-अनुगः ॥ २५ ॥

आसिक्त-मार्गाम् गन्ध-उदैः करिणाम् मद-शीकरैः।
स्वामिनम् प्राप्तम् आलोक्य मत्ताम् वा सुतराम् इव ॥ २६ ॥

प्रासाद-गोपुर-सभाचैत्य-देव-गृह-आदिषु।
विन्यस्त-हेम-कलशैः पताकाभिः च मण्डिताम् ॥ २७ ॥

पूगैः स-वृन्तैः रम्भाभिः पट्टिकाभिः सु-वाससाम्।
आदर्शैः अंशुकैः स्रग्भिः कृत-कौतुक-तोरणाम् ॥ २८ ॥

तम् उपेयुः तत्र तत्र पौराः अर्हण-पाणयः।
आशिषः युयुजुः देव पाही इमाम् प्राक् त्वया उद्धृताम् ॥ २९ ॥

ततः प्रजाः वीक्ष्य पतिम् चिर-आगतम्
दिदृक्षया उत्सृष्ट-गृहाः स्त्रियः नराः।
आरुह्य हर्म्याणि अरविन्द-लोचन-
अतृप्त-नेत्राः कुसुमैः अवाकिरन् ॥ ३० ॥

अथ प्रविष्टः स्व-गृहम् जुष्टम् स्वैः पूर्व-राजभिः।
अनन्त-अखिल-कोष-आढ्यम् अनर्घ्य-उरु-परिच्छदम् ॥ ३१ ॥

विद्रुम-उदुम्बर-द्वारैः वैदूर्य-स्तम्भ-पङ्क्तिभिः।
स्थलैः मारकतैः स्वच्छैः भात-स्फटिक-भित्तिभिः ॥ ३२ ॥

चित्र-स्रग्भिः पट्टिकाभिः वासो-मणि-गण-अंशुकैः।
मुक्ता-फलैः च इदुल्लासैः कान्त-काम-उपपत्तिभिः ॥ ३३ ॥

धूप-दीपैः सुरभिभिः मण्डितम् पुष्प-मण्डनैः।
स्त्री-पुम्भिः सुर-सङ्काशैः जुष्टम् भूषण-भूषणैः ॥ ३४ ॥

तस्मिन् सः भगवान् रामः स्निग्धया प्रियया इष्टया।
रेमे स्व-आराम-धीराणाम् ऋषभः सीतया किल ॥ ३५ ॥

बुभुजे च यथा-कालम् कामान् धर्मम् अपीडयन्।
वर्ष-पूगान् बहून् नृणाम् अभिध्यात् अङ्घ्रि-पल्लवः ॥ ३६ ॥

इति श्रीमद्‍भागवते महापुराणे पारमहंस्यां संहितायां नवमस्कन्धे श्रीरामोपाख्याने एकादशोऽध्यायः ॥ 11 ॥

ஸ்கந்தம் 9: அத்யாயம் 12 (ஸ்ரீராமபிரானின் பிள்ளை குசனின் வம்சம்) - ஸ்ரீமத் பாகவதம் - Srimad Bhagavatham

ஸ்ரீராமபிரானின் பிள்ளை குசனின் வம்சம்

ஸ்கந்தம் 9: அத்யாயம் 12

श्री-शुकः उवाच।

कुशस्य च आतिथिः तस्मात् निषधः तत्-सुतः नभः।
पुण्डरीकः अथ तत्-पुत्रः क्षेम-धन्वा अभवत् ततः॥ १ ॥

देव-आनीकः ततः अनीहः पारियात्रः अथ तत्-सुतः।
ततः बल-स्थलः तस्मात् वज्र-नाभः अर्क-सम्भवः॥ २ ॥

ख-गणः तत्-सुतः तस्मात् विधृतिः च अभवत् सुतः।
ततः हिरण्य-नाभः अभूत् योग-आचार्यः तु जैमिनेः॥ ३ ॥

शिष्यः कौसल्यः आध्यात्मं याज्ञ-वल्क्यः अध्यगात् यतः।
योगं महा-उदयं ऋषिः हृदय-ग्रन्थि-भेदकम्॥ ४ ॥

पुष्यः हिरण्य-नाभस्य ध्रुव-सन्धिः ततः अभवत्।
सुदर्शनः अथ अग्नि-वर्णः शीघ्रः तस्य मरुः सुतः॥ ५ ॥

सः असौ आस्ते योग-सिद्धः कलाप-ग्रामम् आश्रितः।
कलेः अन्ते सूर्य-वन्शं नष्टम् भावयिता पुनः॥ ६ ॥

तस्मात् प्रसु-श्रुतः तस्य सन्धिः तस्य अपि अमर्षणः।
महा-स्वान् तत्-सुतः तस्मात् विश्व-साह्वः अन्वजायत॥ ७ ॥

ततः प्रसेन-जित् तस्मात् तक्षकः भविता पुनः।
ततः बृहद्‍बलः यः तु पित्रा ते समरे हतः॥ ८ ॥

एते हि ईक्ष्वाकु-भूपालाः अतीताः श्रृण्वन् आगतान्।
बृहद्‍बलस्य भविता पुत्रः नाम बृहद्-रणः॥ ९ ॥

ऊरु-क्रियः ततः तस्य वत्स-वृद्धः भविष्यति।
प्रतिव्योमः ततः भानुः दिवाकः वाहिनी-पतिः॥ १० ॥

सहदेवः ततः वीरः बृहद्-अश्वः अथ भानुमान्।
प्रतीक-अश्वः भानुमतः सुप्रतीकः अथ तत्-सुतः॥ ११ ॥

भविता मरु-देवः अथ सु-नक्षत्रः अथ पुष्करः।
तस्य अन्तरिक्षः तत्-पुत्रः सुतपास् तद्-अमित्र-जित्॥ १२ ॥

बृहद्-राजः तु तस्य अपि बर्हिः तस्मात् कृत-अञ्जयः।
रण-अञ्जयः तस्य सुतः सञ्जयः भविता ततः॥ १३ ॥

तस्मात् शाक्यः अथ शुद्धोदः लाङ्गलः तत्-सुतः स्मृतः।
ततः प्रसेन-जित् तस्मात् क्षुद्रकः भविता ततः॥ १४ ॥

रणकः भविता तस्मात् सुरथः तनयः ततः।
सुमित्रः नाम निष्ठा-अन्तः एते बार्हद्‍बल-अन्वयाः॥ १५ ॥

इक्ष्वाकूणाम् अयं वंशः सुमित्र-अन्तः भविष्यति।
यतः तम् प्राप्य राजानं संस्थां प्राप्स्यति वै कलौ॥ १६ ॥